Η πελματιαία απονευρωσίτιδα (Plantar Fasciitis) είναι μια κοινή πάθηση που αφορά τον πάτο του ποδιού. Πρόκειται για μια φλεγμονώδη κατάσταση, μιας ισχυρής σειράς συνδετικού ιστού που τρέχει κατά μήκος του κάτω μέρους του ποδιού, από τη φτέρνα προς τα δάκτυλα. Η φασία αυτή υποστηρίζει τα τόσα βάρη του σώματος κατά τη διάρκεια του περπατήματος και του τρεξίματος.
Οι κύριες αιτίες της πελματιαίας απονευρωσίτιδας περιλαμβάνουν:
- Υπερφόρτωση: Συχνά προκαλείται από υπερβολικό περπάτημα, τρέξιμο ή στάσεις που ασκούν πίεση στην πελματιαία φασία, όπως η χρήση ανελκυστήρα στο παπούτσι.
- Ανεπαρκής αποθεματικότητα: Κάποιοι άνθρωποι έχουν φυσιολογικά αδύναμη πελματιαία φασία, κάτι που μπορεί να τους καθιστά περισσότερο ευάλωτους στην απονευρωσίτιδα.
Τα συμπτώματα της πελματιαίας απονευρωσίτιδας περιλαμβάνουν πόνο και αφυδάτωση στον πάτο του ποδιού, κυρίως κοντά στη φτέρνα. Ο πόνος συνήθως είναι ιδιαίτερα έντονος το πρωί ή μετά από παρατεταμένη στάση ή καθιστική θέση, και μπορεί να μειώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας καθώς η φασία “ξεχνιέται”.
Η αντιμετώπιση της πελματιαίας απονευρωσίτιδας περιλαμβάνει συνήθως τις εξής πρακτικές:
- Ανάπαυση και περιορισμός δραστηριοτήτων: Ο ανάπαυση από υπερβολική φόρτωση είναι σημαντική για την ανάρρωση.
- Πάγος: Η εφαρμογή πάγου στον πάτο του ποδιού μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου και στη μείωση της φλεγμονής.
- Ενδιάμεσες σόλες ή προσαρμοσμένα παπούτσια: Ορισμένοι άνθρωποι βρίσκουν ανακούφιση από τη χρήση ειδικών ενδιάμεσων σολών ή παπουτσιών που παρέχουν καλύτερη στήριξη.
- Φυσικοθεραπεία: Ορισμένες ασκήσεις και τεχνικές φυσικοθεραπείας μπορούν να βοηθήσουν στην ενδυνάμωση της πελματιαίας φασίας και στην ανακούφιση του πόνου.
- Φάρμακα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός ενδέχεται να προτείνει αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τη μείωση της φλεγμονής και του πόνου.
Αίτια
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι μια φλεγμονή της πελματιαίας απονεύρωσης, μιας παχιάς ταινίας ιστού που εκτείνεται κατά μήκος της καμάρας του ποδιού, συνδέοντας το οστό της φτέρνας με τα δάχτυλα. Η φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως:
- Υπερχρήση του ποδιού, όπως σε αθλήματα ή δραστηριότητες που απαιτούν πολύ περπάτημα ή τρέξιμο.
- Αδυναμία ή σφίξιμο των μυών της κνήμης ή του πέλματος.
- Ανατομικές ανωμαλίες, όπως χαμηλή καμάρα ή υπερβολικά υψηλή καμάρα.
- Άκανθα πτέρνας, μια οστική προεξοχή που αναπτύσσεται στην πτέρνα.
- Άλλα προβλήματα υγείας, όπως αρθρίτιδα, διαβήτης ή νευροπαθητικές καταστάσεις.
Συμπτώματα
Το πιο κοινό σύμπτωμα της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι ο πόνος στην πελματιαία επιφάνεια της πτέρνας. Ο πόνος μπορεί να είναι ήπιος ή έντονος και μπορεί να επιδεινωθεί με τη βάδιση, το τρέξιμο ή το άλμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος που εμποδίζει το περπάτημα. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δυσκαμψία στο πόδι, ιδιαίτερα το πρωί.
- Πόνος κατά την ψηλάφηση της πελματιαίας απονεύρωσης.
- Οίδημα στο πέλμα.
Διάγνωση
Η διάγνωση της πελματιαίας απονευρωσίτιδας βασίζεται στην κλινική εξέταση του ποδιού και στην περιγραφή των συμπτωμάτων από τον ασθενή. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να περπατήσει ή να πηδήξει για να αξιολογήσει τον πόνο. Μπορεί επίσης να κάνει μια ψηλάφηση της πελματιαίας απονεύρωσης για να ανιχνεύσει τυχόν σημεία φλεγμονής ή πόνου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να κάνει μια ακτινογραφία ή μια μαγνητική τομογραφία για να αποκλείσει άλλες αιτίες πόνου στο πέλμα, όπως οστική προεξοχή ή κάταγμα.
Θεραπεία
Η συντηρητική θεραπεία είναι συνήθως επαρκής για τη διαχείριση της πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Παγοθεραπεία: Η εφαρμογή πάγου στο πέλμα για 15-20 λεπτά κάθε 3-4 ώρες μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής.
- Ενέσεις κορτιζόνης: Οι ενέσεις κορτιζόνης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής. Ωστόσο, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται συχνά, καθώς η μακροχρόνια χρήση μπορεί να βλάψει τον ιστό.
- Φάρμακα για τον πόνο: Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη ή η ναπροξένη, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής.
- Φυσικοθεραπεία: Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ευελιξίας και της δύναμης των μυών του πέλματος και της κνήμης.
Εάν η συντηρητική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να περιλαμβάνει την αφαίρεση της άκανθας πτέρνας ή την απελευθέρωση της πελματιαίας απονεύρωσης.
Πρόληψη
Οι ακόλουθες συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της πελματιαίας απονευρωσίτιδας:
- Μην υπερβαίνετε τις δυνατότητές σας: Εάν είστε νέοι στην άσκηση, ξεκινήστε αργά και αυξήστε σταδιακά την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης.
- Φοράτε άνετα παπούτσια: Τα παπούτσια που παρέχουν καλή υποστήριξη και απορρόφηση κραδασμών μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία του ποδιού από τραυματισμούς.
Σε περιπτώσεις που ο πόνος είναι σοβαρός και δεν ανταποκρίνεται στις συνηθισμένες θεραπείες, ενδέχεται να απαιτείται επεμβατική θεραπεία, όπως οι ενέσεις κορτιζόνης ή σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ιατρό για την καλύτερη διαχείριση της πελματιαίας απονευρωσίτιδας, καθώς η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.